Rekenkamer: doelstellingen ontbreken

Aspect

De Amsterdamse Rekenkamer bevestigt wat iedereen allang weet: handhaafbare normen ontbreken. Dit blijkt uit een rapport uit 2020. Wil je weten hoe dat zit?

De Amsterdamse Rekenkamer heeft in 2021 een uitgebreid onderzoek gedaan naar het groenbeleid van de gemeente. De conclusie uit dat onderzoek was dat -ondanks alle mooie vergezichten en intenties- de praktische uitwerking ontbreekt. Een aantal relevante passages en conclusies

Het groen is volgens de gemeente een belangrijke voorwaarde om verdere ontwikkeling van de stad mogelijk te maken. Zonder voldoende groen is verdichting niet mogelijk. In de Groenvisie wordt dit grote belang van groen onderschreven. Maar hoewel het woord 'groen' veelvuldig terugkomt in de Groenvisie is het niet voldoende duidelijk wat hiermee nu precies wordt bedoeld. Wat is nu wel groen, en wat niet? Een heldere en eenduidige definitie van wat groen in Amsterdam inhoudt, ontbreekt. In mindere mate geldt dit ook voor het antwoord op de vraag wanneer er sprake is van voldoende groen in Amsterdam. De Groenvisie biedt daarvoor op onderdelen houvast. In het bijzonder wat betreft de acceptabele afstand is de Groenvisie duidelijk. Het gaat dan om, onder meer, voldoende groen binnen tien minuten lopen of, in het geval van grote stadsparken, om een afstand van vijftien minuten fietsen. Echter, hoeveel groen binnen deze afstanden wenselijk is, is niet uitgewerkt in de Groenvisie. Een meer gedetailleerde uitwerking staat in de zogenoemde referentienormen voor nieuw te ontwikkelen wijken en gebieden. Daarin worden zowel afstandsnormen genoemd als hoeveel groen wenselijk is. De samenhang tussen de afstandsnormen en de genoemde hoeveelheden is echter niet duidelijk. Verder geven de gemeentelijke groenstructuren expliciet aan welke groengebieden in Amsterdam ten minste behouden zouden moeten blijven met het oog op bepaalde functies van het groen. Normen voor bestaande wijken en gebieden zijn er verder nog niet en moeten nog ontwikkeld worden.

blz: 27:

Conclusies inzake gezondheidseffecten groen

"In de Groenvisie stelt de gemeente helder dat een van de functies van groen betrekking heeft op de gezondheid van Amsterdammers. Groen moet bijdragen aan de fysieke en mentale gezondheid. Echter, hoe de gemeente precies verwacht dat groen hieraan bijdraagt, welke soorten en kwaliteit van groen daarvoor wenselijk zijn en hoeveel groen nodig is op welk schaalniveau, is niet uitgewerkt. Ambtelijk wordt wel nagedacht over een meer precieze invulling van deze functie. De ideeën over de manieren waarop groen kan bijdragen aan de gezondheid lijken daarbij het verst gevorderd. Het gaat dan om het bevorderen van de mentale, fysieke, sociale en milieu component van gezondheid, waarbij men de indruk heeft dat de mentale component het sterkst beïnvloed kan worden met groen. Maar als het gaat om soorten, kwaliteit en hoeveelheid dan bieden de ideeën die wij zijn tegengekomen nog weinig houvast."

Wat is volgens het Amsterdamse beleid voldoende, goed en bruikbaar groen in Amsterdam?

De gemeente onderschrijft duidelijk het belang van groen voor Amsterdam. Groei, en in het bijzonder verdichting, van de stad is alleen mogelijk als er voldoende groen is. Volgens de Groenvisie draagt groen bij aan de gezondheid en het sociaal welzijn van Amsterdammers en is groen ook van groot belang voor het kunnen opvangen van de gevolgen van klimaatverandering. En groen is natuurlijk ook van belang voor de natuur zélf. De gemeente schetst in de Groenvisie een ambitieuze aanpak van het groen in de stad. Waar mogelijk moet er meer ruimte en meer werk worden gemaakt van groen. Een belangrijk uitgangspunt luidt dan ook 'groen, tenzij…'. Maar de Groenvisie en de gesprekken die wij hebben gevoerd maken ook duidelijk dat het beleid voor groen in Amsterdam nog erg in ontwikkeling is. Het beschreven beleid ten aanzien van groen blijft daardoor op veel punten nog vaag. Zo komt het woord 'groen' veelvuldig terug in de Groenvisie. Maar het wordt niet voldoende duidelijk wat hiermee nu precies wordt bedoeld. Wat is nu wel groen, en wat niet? Een heldere en eenduidige definitie van wat groen in Amsterdam inhoudt, ontbreekt. Misschien is een eenduidige definitie van groen niet wenselijk, maar het valt ons op dat de definitie van groen ook onduidelijk blijft als we meer in detail kijken naar de verschillende functies van groen volgens de Groenvisie (gezondheid, sociaal welzijn, klimaatadaptatie en natuur). Het meest concreet is de gemeente als het gaat over het groen dat moet bijdragen aan de natuur: het gaat dan om groen dat past bij biodiversiteit en ecologisch wordt beheerd. Ook vanuit het oogpunt van klimaatadaptatie zijn valt dit, globaal, af te leiden uit de Groenvisie. Hiervoor is het groen van belang dat zorgt voor schaduw, minder hitte afgeeft of water kan bergen. Het Handboek Groen biedt wel een aantal aanknopingspunten over welke vegetatiesoorten en soorten groen geschikt zijn om een bijdrage te leveren aan de functie natuur en de functie klimaatadaptatie. Wat betreft het sociaal welzijn van Amsterdammers is slechts heel globaal beschreven in de Groenvisie wat voor groen daarvoor wenselijk is. Dat betreft enerzijds groen dat uitnodigt tot elkaar ontmoeten, maar er wordt vooral veel nadruk gelegd op groen dat stimuleert dat Amsterdammers samen gaan tuinieren. En het is in het geheel niet uitgewerkt in de Groenvisie wat voor soort groen nodig is om de gezondheid van Amsterdammers te bevorderen. 

In mindere mate geldt dit ook voor het antwoord op de vraag wanneer er sprake is van voldoende groen in Amsterdam. We zijn weinig normen of doelen tegengekomen waarin wordt aangegeven hoeveel groen wenselijk is en binnen welk meetgebied en via welke meeteenheid de hoeveelheid in beeld gebracht zou moeten worden om te bepalen of er voldoende groen is. De Groenvisie biedt daarvoor op onderdelen houvast. In het bijzonder wat betreft de acceptabele afstand tot bepaalde vormen van groen en voor de hoeveelheid groen in nieuw te ontwikkelen wijken en gebieden: daarvoor gelden zogenoemde referentienormen waar rekening mee moet worden gehouden. Dergelijke normen voor bestaande wijken en gebieden zijn er nog niet en moeten nog ontwikkeld worden. Tot slot geven de verschillende gemeentelijke structuren aan welke groengebieden ten minste behouden zouden moeten blijven en volgt uit de Groenvisie dat ecologisch beheer van het groen door de gemeente de norm moet worden. Maar deze normen dekken niet al het groen in de hele stad en sluiten ook lang niet altijd aan op de verschillende functies die de gemeente ziet voor het groen.

Politieke reacties

Behandeling in de commissie Groen 3 november 2021

 

 

Bekijk pagina/document

Documenten

Terug & verder bladeren:

 Gemeentelijke groenvisie: belangrijke aanknopingspunten
 
Sjoemelgroen 

tinyurl: link
views: 365

Voorstellen

Achtergrond

Gerelateerd nieuws